رایس RICE چیست؟

رایس اصطلاحی علمی در درمان و کنترل خونریزی برای بیماران هموفیلی است که حرف اول عناوین انگلیسی اصول مؤثر در درمان خونریزی های مفصلی و عضلانی بیماران هموفیلی است که رعایت آن ها هنگام خونریزی های مفصلی و یا عضلانی به بیماران توصیه می گردد .

۱ –  استراحت/ Rest

استراحت یک اصل اساسی در درمان عضوی است که خونریزی نموده است. به دنبال خونریزی و یا با شروع علائم خونریزی عضو مربوطه باید بی حرکت و بیمار استراحت نماید.

بیماران هموفیلی نمی توانند در حالیکه مفصل پای آنها خونریزی نموده است به خود دارو تزریق نموده و روی همان پا حرکت نموده و به فعالیت روزانه خود ادامه دهند.

استراحت پس از خونریزی یک کار عاقلانه است و بر عکس تفکر بسیاری از بیماران اقدام به این کار ضعف و نداشتن مقاومت در مقابل بیماری نیست . اتفاقا استراحت نکردن تسلیم شدن به بیماری است.

تحقیقات علمی امروزه ثابت کرده است که هر خونریزی مفصل صدمه به آن محسوب می گردد و به هنگام خونریزی اگر رعایت مراقبت های لازم نشود این صدمه بیشتر خواهد بود. با توجه به تکرار این نوع خونریزی ها به خصوص در بیماران هموفیلی شدید بیمارانی که مراقبت خوبی از خونریزی ها ننموده اند در آستانه ۳۰ سالگی مفاصل آنها به شدت تخریب و نمی توانند زندگی توام با نشاط و مشارکت در امور اجتماعی را داشته باشند.

۲ – یخ / Ice

استفاده از یخ باعث انقباض عروقی و کاهش جریان خون در عضو مربوطه و کاهش تورم و درد می شود .

متورم شدن مفصل به شدت می تواند سلامت آن را تهدید نماید. بیماران هموفیل می بایست به این نکته توجه نمایند که مفصلی که بارها متورم و تحت فشار قرار می گیرد به مرور از کارایی آن کاسته می شود.

استفاده از یخ معمولی ( در کیسه های نایلونی ) و یا کیسه های یخ که بصورت آماده وجود دارد و بیماران هموفیلی می بایست حداقل ۲ عدد از آنها را در قسمت قریزر یخچال محل زندگی خود داشته باشند .

البته قرار دادن یخ و یا کیسه یخ می بایست بر اساس اصولی انجام شود. از قرار دادن یخ یا کیسه یخ به صورت مستقیم بر روی پوست می بایست خوداری نمود. استفاده از پارچه بین یخ و عضوی که دچار خونریزی شده است توصیه می شود.

ضمناً بیماران می بایست توجه کنند که پس از قرار دادن ۱۰ الی ۱۵ دقیقه کیسه یخ بر روی موضعی که خونریزی نموده است آن را بداشته و ده دقیقه اجازه دهند که جریان خون به حالت طبیعی جاری باشد و بعد دوباره کیسه یخ را در موضع خونریزی قرار دهند.

۳ – فشار موضعی / Compression

فشار موضعی از طریق از طریق بستن باند های پلاستیک ( مثل باند کشی) باعث کاهش جریان خون در ناحیه آسیب دیده می شود. این اقدام اگر هماهنگ با تزریق دارو باشد می تواند شرایط بهتری را برای کنترل خونریزی ایجاد نماید. بیماران هموفیلی بخصوص بیماران هموفیلی شدید می بایست نحوه بانداژ صحیح را از فیزیوتراپیست های مراکز درمانی خود یاد بگیرند.

فراموش نکنید که بانداژ غلط بیشتر از بانداژ نکردن برای عضوی که خونریزی دارد زیان آور است.

۴ – بالا نگه داشتن عضو / Elevation

بالا نگهداشتن عضو بالاتر از سطح قلب با قرار دادن بالش در زیر عضوی که دچار خونریزی شده باعث کاهش جریان خون به عضو مربوطه می شود.

وقتی پا دچار خونریزی است قرار دادن بالش  زیر آن به سادگی میسر است و تاثیر بسیار خوبی در کنترل خونریزی دارد. در مواقعی هم که دست دچار خونریزی است بیمار در حالت نشسته و یا خوابیده با قرار دادن بالش از آویزان ماندن آن جلوگیری و آنرا بالاتر از سطح قلب نگه می دارد.

مجموعه این مراقبت ها در خلاصه عناوین انگلیسی  آن RICE نامیده می شود. این خلاصه نویسی با هدف به یاد ماندن اقدامات صورت گرفته است. بی تردید بیماران هموفیلی که نسبت به حفظ سلامتی خود احساس مسئولیت می نمایند و نمی خواهند در سنین جوانی و میانسالی با مشکلات اساسی مفصلی مواجه شوند می بایست این توصیه ها را جدی بگیرند.

بازدید: 2659